Het woord charismata is de meervoudsvorm van het Griekse woord charisma, waarmee zowel een bovennatuurlijke gave,
als een bijzondere persoonlijke uitstraling aangeduid kan worden. In ons hedendaagse woordgebruik is het woord 'charismatisch'
vooral in zwang als betiteling van een innemend of populair persoon.
In de bijbel komen we het zelfde woord tegen in de Efezebrief wanneer daar gesproken wordt over de vijf bediening
in de gemeente. Van de daar genoemde gaven of functies (1) zijn de herder, leraar, evangelist en
apostel het meest herkenbaar. Zo zal een gemeente afhankelijk van de dominantie sociaal bewogen, onderwijs gericht, evangeliseren
of zending gericht zijn van karakter. Naast de vier hierboven genoemde pragmatische gaven laat de profeet zich het best omschrijven
als een ondersteunende gaven.
Hoewel Paulus het ambt van profeet hoog inschaalt (2) heeft deze in de praktijk een
functionele beperking. Louter binnen de gemeente is daar altijd het probleem van authenticiteit door mee-vibreren van inside
informatie. Vandaar dat profetie binnen
een kleine groep veelal gericht zal zijn op bezoekers, (3) en een gastspreker zich daarentegen
vrijer kan bewegen richting gemeenteleden.
Zoals aangegeven zijn herder, leraar, evangelist en apostel vooral praktisch bezig, terwijl een profeet meer
iemand is die vanuit 'gevoel' werkt. Met name wanneer een profeet op de voorgrond treed maakt dit de samenwerking met de
andere gaven lastig en neigt naar een zelfstandig opereren omdat vormen en gedragsregels als beperking wordt ervaren. Wat
oneerbiedig gezegd kan je het vergelijken met een circus; Zolang het rondtrekt heeft het een zeker bestaansrecht, maar
vestigt het zich ergens, dan heeft het spoedig geen publiek meer.
In het geval een profeet buiten (de structuur van) de gemeente gaat opereren ontbreekt de toetsing door, en de
bescherming van, de gemeente waardoor de profeet een ongeleid projectiel kan worden. Anderzijds wordt aan de gemeente de
functionaliteit van profetie onttrokken. Uiteindelijk zullen mensen die louter profetisch gerichte samenkomsten bezoeken de
indruk krijgen dat zijn of haar gemeente niet compleet is zonder de aldaar opgedane ervaringen, met een zeker ongenoegen
als gevolg. Een zelfde effect zien we ook voorkomen in grote gemeenten; Naarmate het conferentie gehalte toeneemt, neemt ook
het doorstroom gehalte toe. Immers, de bijzonder aspecten
van zulke diensten werken eerder verslavend dan verdiepend; Men wordt a.h.w. vermaakt en vroeg of laat raakt men verzadigd.
Wat het geheel aan geestelijke gaven betreft is het opmerkelijk dat uit de lijst van tekenen welke de gelovigen
zouden moeten volgen (4) alleen het spreken in tongen en genezing als nog voor vandaag geldend
wordt aangenomen, en niet het opnemen van slangen en het drinken van gif.... Maar dat ter zijde.
Van Paulus' hand lezen we weliswaar over minder spectaculaire gaven, zoals het spreken met wijsheid of kennis,
geloof, werking van krachten, profetie en onderscheiden van geesten, (5) en ook dienen, onderwijs
geven, vermanen, meedelen, leidinggeven, en barmhartigheid bewijzen horen in dit rijtje thuis. (6)
Maar wat deze gaven gemeen hebben is dat ze dienen om de gelovigen toe te rusten... (7) Met andere
woorden: De bijbelse 'charisma' zijn gaven door Jezus zelf gegeven ten nutte van het functioneren van Zijn gemeente.
Niets meer en niets minder!
Rev.Camp
['10,'12]
